Μετάβαση στο περιεχόμενο

Χρήση της Γνώσης στην Κοινωνία

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η «Χρήση της Γνώσης στην Κοινωνία» (The use of knowledge in society) είναι ένα ακαδημαϊκό άρθρο γραμμένο από τον οικονομολόγο Φρίντριχ Χάγεκ. Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στην επιθεώρηση The American Economic Review στο τεύχος του Σεπτεμβρίου του 1945.[1]Γράφτηκε (παράλληλα με τη «Σημασία του Ανταγωνισμού» (The meaning of competition) ως απάντηση στον οικονομολόγο Όσκαρ Λάνγκε και με αφορμή την θέση του τελευταίου για μία κεντρικά οργανωμένη οικονομία. Συμπεριλήφθηκε αργότερα, το 1948, στα κείμενα που απαρτίζουν τον τόμο Individualism and Economic Order (Ατομισμός και οικονομική τάξη). [2]

Βασική ιδέα του άρθρου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το άρθρο αντιδρά στην ιδέα της εγκαθίδρυσης ενός Κεντρικού Πίνακα Τιμών (όπως είχε προτείνει ο Λανγκ) τονίζοντας τη δυναμική και οργανική φύση των εναλλαγών των τιμών στην ελεύθερη οικονομία, και τα πολλαπλά προτερήματα. Δείχνει έτσι ότι μία κεντρικά οργανωμένη αγορά δε θα μπορέσει ποτέ να φτάσει τα επίπεδα αποδοτικότητας της ελεύθερης αγοράς, επειδή κάθε οικονομικός παράγοντας γνωρίζει μόνο ένα μικρό κομμάτι αυτών που γνωρίζει η αγορά.[3] Έτσι, η αποκεντρωμένη οικονομία καλύπτει την ανάγκη που δημιουργείται από την διάσπαρτη φύση της πληροφορίας ανά την κοινωνία.

Με τα λόγια του Hayek, «το θαύμα είναι ότι σε μία περίπτωση όπως την έλλειψη ενός πρώτου υλικού, χωρίς να δοθεί καμία διαταγή, χωρίς να γνωρίζουν παρά λίγοι άνθρωποι το λόγο, δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων των οποίων η ταυτότητα δεν θα μπορούσε να εξακριβωθεί ακόμη και μετά από μήνες ερευνών, αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν τα προϊόντα που προέρχονται από αυτό το υλικό με μεγαλύτερη φειδώ· δηλαδή, κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.» Το άρθρο επίσης πραγματεύεται τις έννοιες της "ιδιωτικής ισορροπίας" και της ιδέας του Hayek για το διαχωρισμό της πληροφορίας σε χρήσιμη και πρακτική από τη μία πλευρά και καθαρά επιστημονική ή θεωρητική από την άλλη.[4]

Η «Χρήση της Γνώσης στην Κοινωνία» δεν αντιμετωπίστηκε με ενθουσιασμό από τους οικονομολόγους λόγω του πολιτικού κλίματος της εποχής, ενώ δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι οι λύσεις που πρότεινε ήταν εξαιρετικά τετριμμένες. Σε ένα βαθμό εξαιτίας αυτής της αντίδρασης, ο Χάγεκ σταμάτησε να γράφει για το ακαδημαϊκό κοινό στα τέλη της δεκαετίας του '40. Είκοσι χρόνια μετά οι ιδέες του είχαν γίνει περισσότερο ανεκτές.[4] Σήμερα, οι περισσότερες θεωρούνται βασικά θεμέλια της οικονομικής σκέψης. Πιο συγκεκριμένα, το κεντρικό επιχείρημα του κειμένου ότι οι κινήσεις των τιμών βοηθούν στην αποδοτική διαχείριση των παραγωγικών πηγών, βρίσκει αντίκρυσμα στη δουλειά των περισσοτέρων μοντέρνων οικονομολόγων.[5]

  1. «Book Review: The Use of Knowledge in Society by Friedrich A. Hayek | The Foundation for Economic Education: The Freeman, Ideas on Liberty». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 21 Αυγούστου 2010. 
  2. Hayek, F. A. (1996). Individualism and Economic Order. Chicago: University of Chicago Press. ISBN 0226320936. 
  3. «The use of knowledge in society (abstract)». Ewing Marion Kauffman Foundation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Σεπτεμβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2007. 
  4. 4,0 4,1 Bruce J. Caldwell (editor) (1990). Carl Menger and this legacy in economics. Duke University Press. σελίδες 392–95. ISBN 0822310872. CS1 maint: Extra text: authors list (link)
  5. Mitra, Barun S. (1999). Hayek's Road to Freedom. Liberty Institute. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]